ЖУКІВ (pol. Żuków) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie lubaczowskim. W 1939 r. zamieszkiwało ją 1430 osób: 980 Ukraińców, 220 Polaków, rzymskich katolików posługujących się językiem ukraińskim, 30 Żydów [Kubijowycz, 47].

HISTORIA

MATERIAŁY do HISTORII WSI

Spis 18 ukraińskich mieszkańców Żukowa zamordowanych przez polskie podziemie, członków MO i żołnierzy Wojska Polskiego w latach 1944–1946

1. Biły Iwan Iwanowycz, ur. w 1920 r.;
2. Biły Stepan Kostiantynowycz, ur. w 1908 r.;
3. Wawrykowycz Iwan Jurijowycz, ur. w 1922 r.;
4. Wawro Wołodymyr Mychajłowycz, zginął w piątym roku życia;
5. Gach Wasyl, ur. w 1902 r.;
6. Hryćko Mychajło Iwanowycz, ur. w 1928 r.;
7. Deneka Petro, roku narodzin nie ustalono;
8. Żuk Jurij Iwanowycz, ur. w 1902 r.;
9. Zoła Mykoła Ilkowycz, ur. w 1927 r.;
10. Kołtuniuk Myron Mykołajowycz (ksiądz), ur. w 1885 r.;
11. Kordupel Dmytro, roku urodzin nie ustalono;
12. Kordupel Iwan, ur. w 1925 r.;
13. Kordupel Mychajło Dmytrowycz, ur. w 1919 r.;
14. Kordupel Petro, ur. w 1927 r.;
15. Kuryło Mychajło Andrijowycz, ur. w 1913 r.;
16. Łaszyn Wasyl Wasylowycz, ur. w 1907 r.;
17. Marchiwka Mychajło Dmytrowycz, ur. w 130 r.;
18. Fil Andrij Mychajłowycz, ur. w 1923 r.;

Źródło: Urodżenci seła Żukiw, jaki zahynuły wid polśkych komunoszowinistycznych band u 1944–1946 r.r., w: Nasz kraj Lubacziwszczyna, nr 1, Lwiw 2000, s. 127–128.

KULTURA
Ukraiński strój ludowy z Żukowa.

FOTOGRAFIE DAWNE
Galeria poniżej przedstawia fotografie wykonane niedawno, bo w sierpniu i październiku 2006 r., jednak ich treść trudno zaklasyfikować w ramach opozycji dawne-nowe. Wydaje się, że w miarę celnym będzie ujęcie, że obejmują one okres 1947-2006. Utrwaliły cmentarz w Żukowie w stanie, który stanowił podsumowanie wszystkich tych lat. Podsumowanie jedyne w swoim rodzaju, ponieważ po pracach remontowych podjętych w latach 2007-2010, wydaje się że cmentarz żukowski w Kowalówce po raz drugi nie wróci do stanu tak głębokiego zapuszczenia i ruiny.

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

CERKIEW
Świątynia Narodzenia NMP zbudowana została w 1767 r., na planie krzyża, z jedną kopułą.
Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

KRZYŻ pańszczyźniany
Kamienny krzyż upamiętniający zniesienie pańszczyzny w Żukowie stoi przy skrzyżowaniu dróg, po lewej stronie drogi głównej Cieszanów-Narol. Wykonany został najprawdopodobniej przez kamieniarzy z Brusna.

KRZYŻ na Kosopudach
Przydrożny krzyż stoi po prawej stronie drogi Żuków-Lubliniec Nowy, na początku przysiółka Kosopudy.

KRZYŻE przydrożne
Pierwszy krzyż stoi po lewej stronie drogi z Żukowa do Narola. Drugi, z napisem polskojęzycznym, także po lewej stronie, na terenie ogrodu prywatnego. Trzeci przy wyjeździe ze wsi, po prawej stronie drogi na Narol.

GRÓB UKRAIŃSKIEGO NIEZNANEGO ŻOŁNIERZA
Ukraiński Grób Nieznanego Żołnierza na cmentarzu w Żukowie znajduje się przy wejściu na teren cmentarza, na rogu po lewej stronie. Usypany został prawdopodobnie na początku lat 40. XX w.
Fotografie z 22 sierpnia 2010 r.

CMENTARZ
Cmentarz greckokatolicki w Żukowie założony został na początku XIX w. Najstarsze napisy na nagrobkach pochodzą z lat 20. tego stulecia, ale być może są także starsze. Jest to pierwszy takiego typu obiekt, co do którego podjęte zostały z inicjatywy Andrzeja Kobaka, a następnie ukraińskiej organizacji mniejszościowej oraz sponsorów prywatnych całościowe prace zabezpieczające, konserwatorskie, renowacyjne i remontowe. Fotografie rejestrują stan cmentarz żukowskiego po trzeciej fazie prac, przeprowadzonych 16-20 sierpnia 2010 r. przez harcerzy ukraińskich z organizacji „Płast” pod opieką fachową specjalistów z Politechniki Lwowskiej. Prace zorganizował i firmował Oddział Przemyski Związku Ukraińców w Polsce.

Remont 2007 r.
Latem 2007 r. z inicjatywy Andrzeja Kobaka zaczął się remont pomników na grobach parochów Żukowa: ks. Wołodymyra Baczyńskiego i jego syna, ks. Mykoły Kołtuniuka i ks. Myrona Kołtuniuka, przy czym ostatni znajdował się już w stanie bliskim upadku. Pomniki te zostały oczyszczone. Wykonano nowe płyty cementowe na każdym z nich, ponieważ stare był mocno zniszczone. Prace wykonywali miejscowi murarze. Stwierdzono, że wcześniej ktoś próbował remontować pomnik ks. Baczyńskiego, gdyż znalezione zostały ślady cementu. Fotografie przedstawiają stan pomników przed i po remoncie. Fotografie Andrzeja Kobaka.

Remont nagrobków rodziny Kobaków
W 2008 r. Andrzej Kobak zainicjował remont kamiennych krzyży nagrobkowych, będących klasycznym przykładem bruśnieńskiej sztuki sepulklarnej. Były to krzyże na mogiłach zmarłych z rodziny Kobaków usytuowanych po prawej stronie od wejścia na cmentarz. Były to krzyże na grobach Marii Kobak (zm. 1910 r.), Marty Kobak (zm. 1903 r.) i Wasyla Kobaka (zm. 1866 r.). Zdjęcia przedstawiają stan krzyży przed remontem, jego przebieg oraz wyniki. Całość praw wykonał w 2009 r. Edward Haluch, konserwator dzieł sztuki z Gorlic. Prace polegały m.in. na oczyszczeniu krzyży, odtworzeniu przez uzupełnienie brakujących części krzyży, w tym napisów, sklejeniu części składowych, nasączeniu preparatem wzmacniającym Setinfestiger 100 i środkiem hydrofobowym do wapienia Funcosil SL. Krzyże osadzono na wzmocnionych oraz izolowanych podstawach sięgających ok. 30 cm w głąb gruntu, wypoziomowano je i ustawiono na zaprawie, a szczeliny stykowe pomiędzy krzyżami i podstawą uzupełnione zostały zaprawą do kamienia Restaurien-mortel.