ЖНЯТИН (pol. Żniatyn) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie hrubieszowskim. W 1939 r. liczyła 1020 mieszkańców: 660 Ukraińców, 70 Polaków, 250 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 40 Żydów [Kubijowycz, 82].
DOKUMENTY
Fragment sporządzonego przez pracownika SB OUN „Czumaka” z rejonu V w Okręgu II Kraju Zakerzońskiego protokołu terroru Wojska Polskiego we wsi Żniatyn w wyniku którego żołnierze zamordowali 2 Ukraińców, a 1 doprowadzili do samobójstwa
[…] Po trzech dniach, to jest 27 maja 1946 roku, [Wojsko Polskie] przyjeżdża znowu, aby powtórzyć wysiedlenie. […] W czasie wysiedlenia urządzali obławy na polach koło Żniatyna i w lesie […]. Tu mogli pochwalić się pewnymi sukcesami. Zdarzało się, że trafiali na polach na kryjówki wykopane przez ludzi, aby mieć gdzie się ukryć w czasie wysiedlania. W jednej znajdowało się 4 mężczyzn. Gry kryjówka została odnaleziona, jeden z nich, Pyłypczuk Iwan, zastrzelił się z pistoletu, a trzech innych udusił dym rozrywających się granatów, które żołnierze WP wrzucali do kryjówki. Po długich próbach ratunku udało się odratować dwóch (ratowali sami Polacy). Nie zdołali uratować Kysila Mychajły lat 22. […] Oprócz tego zabili w czasie wysiedlenia Biherę Stepana lat około 25. […]
Zeznał: Przesłuchiwał:
mieszkaniec wsi „Czumak”
Źródło: AIPN Rz 072/1, t. 2, Akt cz. 4 z polśkoho teroru w seli Żniatyni, k. 279.
WSPOMNIENIA
Fragment wspomnień Mariji Łucaś o mordzie na Ukraińcu dokonanym przez organy Rzeczpospolitej Polskiej w Żniatynie
[…] Dalej było tak, że co dwa tygodnie obławę robili Polacy, a co miesiąc Ruscy. Polacy mordowali, a Ruscy wywozili. Polacy na drodze zabili Mychajła Andrusewycza. […]
Źródło: Spohad Mariji Łucaś (diwocze prizwyszcze Kysil) narodżenji 1928 roku w Żniatyni Sokalśkogo powitu, w: 1947 Propamiatna Knyha, pod red. B. Huka, Warszawa 1997, s. 197.
HISTORIA
Po deportacji części mieszkańców Ukraińców do Ukraińskiej SRR w latach 1945–1946 Wojsko Polskie w 1947 r. w ramach deportacji o kryptonimie „Wisła” wygnało ze wsi na tzw. Ziemie Odzyskane 396 obywateli RP narodowości ukraińskiej [Akcja „Wisła” 2013, 1025].
KOMENTARZE
DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z
CERKIEW
no images were found
KAPLICZKI
no images were found
KRZYŻE
no images were found
CMENTARZ
no images were found
ZABUDOWA
no images were found
BIBLIOGRAFIA