Ożanna | APOKRYF RUSKI

ОЖАННА (pol. Ożanna) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie łańcuckim. W 1939 r. liczyła 780 mieszkańców, w tym 640 Ukraińców, 20 Polaków, 90 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 30 Żydów [Kubijowycz, 41].

HISTORIA

We wsi Ożanna schwytano 17 czerwca [1944 r.] czterech nacjonalistów ukraińskich (członków UPA) ze wsi Cieplice Górne, których przewieziono do obozu i po przesłuchaniu stracono. Akcję w Ożannie przeprowadził patrol pchor. Edward Cieśla ps. „Zabawa”. Tak akcję w Ożannie relacjonował „Bej”: „Grupa z plutonu «Raka» ubrana w mundury Schupo ujęła i zlikwidowała 4 Ukraińców z Cieplic, zagorzałych wrogów Polaków. Współpracowali oni z Niemcami i otrzymali od nich broń. Warto tu zaznaczyć, że Ukraińcy ci, widząc mundury niemieckie, bez oporu dali się zabrać ze środka wsi w biały dzień. Źródło: AIPN Rz, 105/5, Archiwum KW PZPR w Rzeszowie, Sprawozdanie OP Prokop za czas od 11 do 20 VI 1944, 21 VI 1944 r., k. 104-105. Ofiarami tego mordu byli: Mykoła Karchut, Stepan Karchut, Mykola Kowalczyk i Teodor Ochab [Ярославщина і Засяння 1031-1947. Iсторично-мемуарний збірник, pед. М. Семчишин, Нью-Йорк-Париж-Сідней-Тоpoнтo 1986, s. 602].

DOKUMENTY

Fragment protokołu przesłuchania Jana Totha „Mewy” przez oficera śledczego WUBP w Rzeszowie o mordzie na 3 Ukraińcach dokonanym przez oddział NZW pod jego dowództwem

Drugi raz było to w Ożannie powiat Łańcut. Zostaliśmy [tam] ostrzelani przez Ukraińców, otworzyliśmy po nich ogień i zabiliśmy 3 Ukraińców.

AIPN Rz 107/703, t. I, Protokół przesłuchania J. Totha, 26 lipca 1947 r., k. 24.

Fragment sprawozdania „Wistky z terenu” z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego za 1 maja – 5 czerwca 1945 r.
[…] [] maja [1945 r.] we wsi Ożanna Polacy zabili trzech mężczyzn i jedną kobietę:
Berezkę Ołeksija, lat 45;
Berezkę Iwana, lat 18;
Kawę Prokopa, lat 30;
Kril Katerynę, lat 30.
Sprawcami tej haniebnej zbrodni byli Polacy: Harnecki Julian, Szwed Piotr, Dziwota Michał.

Źródło: Informacija pro antyukrajinśki akciji na Hrubesziwszczyni w trawni-kwitni 1945 r., w: Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942–1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA, red. W. Wiatrowycz, t. 2, Lwiw 2011, s. 872. Tłumaczenie z języka ukraińskiego.

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z 2 maja 2015 r.

CERKWISKO