ЮРЕЧКОВА (pol. Jureczkowa) – przed 1947 r. wieś ukraińska w powiecie przemyskim. W 1939 r. liczyła 1090 mieszkańców: 750 Ukraińców, 20 Polaków, 270 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 50 Żydów [Kubijowycz, 18].

HISTORIA

DOKUMENTY

7 kwietnia 1945, Wojtkowa – Fragment zawiadomienia Zarządu Gminy w Wojtkowej dla Starostwa Powiatowego w Przemyślu o mordzie członków MO w Wojtkowej na Ukraińcach m.in. w Jureczkowej

[…] w dniu 18 III w Leszczawie Górnej przez bandy ukraińskie zamordowano Polkę Olgę Wasylkiewicz i spalono 2 domy polskie. W odwet za to przez organy Milicji w dniu 19 III  rb. spalono w Leszczawie Górnej 26 domów ukraińskich i rozstrzelano kilka osób spośród  miejscowych mieszkańców-Ukraińców i ponadto 7 osób z innych wsi: Jureczkowa i Wojtkowa. […] [podpis nieczyt.]

Oryginał, maszynopis. APP, SPP, sygn. 79, k. 127–128.

1947 styczeń 9, m.p. [okolice Birczy] – Fragment sprawozdania „Bojczuka”, referenta OUN z nadrejonu „Chłodny Jar”, o mordach na ludności ukraińskiej dokonywanych w Jureczkowej przez załogę posterunku MO w Wojtkowej
2. […] W dniu 28.03.1945 r. [milicjanci] przyjechali do wioski i zażądali czterech pary koni. Potem złapali sześć chłopaków i zabrali ze sobą do Wojtkowej. Po trzech dniach wieźli ich do Przemyśla, mówiąc, że wiozą do kadry. Przyjechali do Leszczawy Górnej, [tam] zabili Szymka Teodora, który był zwolniony z Armii Czerwonej. Zabili Jarkiwskiego [Jurkowskiego] Mykołę. Wtedy zamordowali 18 osób z różnych wiosek. […]
3. W dniu 02.04.1945 r. [milicjanci] otoczyli dom Kmetyk Pelagii we wsi Jureczkowa i pytali się, gdzie jej syn. Ta odpowiedziała, że nie wie. Wtedy podpalili dom i rzucali drewno i amunicje, żeby lepiej się paliła i nikt nie podszedł gasić. Wracając z wioski, aresztowali Ołenyszyna Mykołę, którego na folwarku zamordowali. Po drodze wstąpili do Maslaka Michała, zabrali jego syna i zrabowali maszynę do szycia, ślusarskie narzędzie, a w Maslak Marji maszynę do szycia i dużo innych rzeczy. Ze sobą zabrali Kmetyka Jacka, Maslaka Jacka i Musata Jacka. Do dzisiaj niema o nich żadnych wiadomości. Wyżej wymienionych ludzi zabrali za doniesieniem Zalewskiego Josyfa. Maslakowi Michałowi zabrali rower.
4. W maju 1945 r. [milicjanci] aresztowali: Saganowskiego Piotra, Petryka Teodora, Kuźmińskiego Macieja i Szamuniaka Iwana, którego zabrali do Przemyśla i do dzisiaj niema o nim wiadomości. Przyczyną aresztu było zabójstwo Kuźmińskiego (Polaka). […]
Tłumaczenie z języka ukraińskiego.
AIPN Rz 071/1, t. 47, „Bojczuk”, Akty polśkoho terroru w seli Wijtkowij, k. 1179–180.

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Fotografie z 2020 roku.

CERKIEW
Cerkiew pod wezwaniem Soboru NMP, zbudowana w 1897 r., spalona w 1951 r. [Kryciński 2007, 234]. Obecnie na jej miejscu stoi przerobiona na kościół cerkiew z Nowosielc Kozickich (ukr. Syńkowej), przeniesiona tu w 1978 r., zob.: Nowosielce Kozickie.

CMENTARZ

Znajduje się za „cerkwią”, zachowały się pochówki 2 Ukraińców zamordowanych przez MO z Wojtkowej w marcu 1945 roku.

BIBLIOGRAFIA