ЯБЛОНИЦЯ РУСЬКА (pol. Jabłonica Ruska) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie brzozowskim. W 1939 r. liczyła 760 mieszkańców:  720 Ukraińców, 10 Polaków, 15 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 15 Żydów [Kubijowycz, 3].

HISTORIA

Po deportacji części mieszkańców Ukraińców do Ukraińskiej SRR w 1945 roku Wojsko Polskie w 1947 roku w ramach deportacji o kryptonimie „Wisła” wygnało ze wsi na tzw. Ziemie Odzyskane  268 obywateli RP narodowości ukraińskiej [Akcja „Wisła” 2013, 1030].

DOKUMENTY

Fragment sprawozdania sytuacyjnego referenta politycznego nadrejonu OUN „Chłodny Jar” Petra Kawuzy „Rusłana” o mordzie żołnierzy Wojska Polskiego i bandytów ze wsi polskich na Ukraińcach w Jabłonicy Ruskiej

[…] 29 maja 1946 r. 80 żołnierzy Wojska Polskiego i 150 uzbrojonych bandytów polskich z zasańskich wsi Witryłów, Temeszów i Krzemienna przeprowadzili akcję na wsie ukraińskie Jabłonica i Ulucz. […] Bandyci cywili byli uzbrojeni w różną broń, a nawet w kołki i noże, z cywilami były też 3 kobiety. Najbardziej znęcali się nad mieszkańcami cywile, bijąc ludzi do krwi. Gospodarza Mychaję Kraweckiego bandyci zabili kołkami na miejscu. Pobili tak ciężko, że można liczyć się z ich śmiercią następujące osoby: […] 3) Mychajłę Czernyka pobili do nieprzytomności i wrzucili do ognia, gdzie się spalił; […].

Źródło: Wisti z terenu [za marzec-kwiecień 1946 r.], w: „Litopys UPA”, t. 34: Łemkiwszczyna i Peremyszczyna. Polityczni zwity (Dokumenty), red. P.J. Poticzny, I. Łyko, Toronto-Lwiw 2002, s. 508. Tłumaczenie z języka ukraińskiego.

Fragment sprawozdania referenta SB OUN nadrejonu „Chlodny Jar” Wasyla Capiaka „Potapa” o spowodowaniu śmierci Ukraińca z Jabłonicy przez bandytów z polskich wsi Temeszów i Witryłów

26 VI 1946 r. gospodarz ze wsi Jabłonica Jinkała Antin kosił trawę na polu od Sanu. Polska banda cywilna z Temeszowa i Witryłowa zaczęła strzelać do niego i zraniła jego 5-letniego chłopca w brzuch, powodując jego śmierć w przeciągu mniej niż 6 godzin. Bandyci ze wspomnianych wsi całymi dniami obstrzeliwują ludność cywilną Jabłonicy, Hroszówki i Ulucza, nie dając jej pracować nad Sanem. Tego samego dnia ranili 2 starsze osoby z Ulucza.

Źródło: AIPN Rz 072/1, t. 26, Wisti z terenu za misiać czerweń 1946 r., 5 VI 1946 r., k. 316.

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z

CERKIEW

no images were found

KAPLICZKI

no images were found

KRZYŻE

no images were found

CMENTARZ

no images were found

ZABUDOWA

no images were found

BIBLIOGRAFIA