ІЗДЕБКИ (pol. Izdebki) – do 1947 r. wieś polsko-ukraińska w powiecie brzozowskim. W 1939 r. liczyła 3760 mieszkańców:  1020 Ukraińców, 2670 Polaków, 70 Żydów [Kubijowycz 1983, 108].

HISTORIA

W 1930 roku istniała w Izdebkach czytelnia „Proswity”, spółdzielnia, mleczarnia zrzeszające mieszkańców-Ukraińców [Jarosławszczyna i Zasiannia…, 187].

Większość mieszkańców Ukraińców została deportowana do Ukraińskiej SRR w 1945 roku. W 1947 r. deportacja o kryptonimie „Wisła” wsi nie objęła.

Parafia

Do greckokatolickiej parafii izdebskiej w XIX i XX wieku należeli wierni ze wsi: Obarzym, Wydrna, Jabłonka, Niewistka, Przysietnicy, Starej Wsi, Domaradza, Bliznego i miasteczka Brzozów. W 1879 roku parafia liczyła 942 wiernych, w 1909 – 1555, w 1930 – 1206, w 1936 – 1274. [Jarosławszczyna i Zasiannia…, 187].

DOKUMENTY

KOMENTARZE

W porównaniu z danymi o Warze i Wydrnej, też leżącymi po lewej stronie Sanu, gdzie Wołodymyr Kubijowycz wyodrębnił grupę Ukraińców posługujących się językiem polskim, w Izdebkach grupy tej nie dostrzegł. Istnienie tak ścisłego rozgraniczenia etnicznego może wydawać się wątpliwe, jednak Izdebki były siedzibą parafii greckokatolickiej. Wokół niej mogły zaistnieć później organizacje świeckie o wyraźnym obliczu etnicznym.

W zbiorze „Jarosławszczyna i Zasiannia…” podana została błędna informacja o zamordowaniu parocha Izdebek, ks. Oresta Kałużniackiego [188] (1871-1952).

Błędna jest informacja Jana Pisulińskiego o schronach i okopach w Izdebkach w latach 1944-1945 [Pisuliński 2009, 206].

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z kwietnia 2021 roku.

CERKWISKO

Miejsce po cerkwi pw. Złożenia Szat NMP z 1660 roku, zniszczonej po 1945 roku przez władze RP. Krzyż drewniany lezy po prawej stronie obelisku w odległości 3-4 metrów. Prawdopodobnie wcześniej stał na miejscu cerkwi.

CMENTARZ

BIBLIOGRAFIA