СВІРЖОВА РУСЬКА (pol. Świerżowa Ruska) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie jasielskim. W 1939 r. we wsi zamieszkiwało 480 osób, w tym 475 Ukraińców i 5 Polaków [Kubijowycz, 30].

HISTORIA
WIEK XX
Deportacja mieszkańców Świerżowej do Ukraińskiej SRR odbyła się w kwietniu 1945 r. Według informacji pani B. Kiłko, której mama urodziła się w Świerżowej [list z 3.6.2021] prawie wszyscy znaleźli się w Rusin Jarze, wsi 70 km od Doniecka, rejon Konstantyniwka; niektórzy uciekli stamtąd, ale nie wszyscy zdołali przekroczyć granicę i pozostali w zachodnich obwodach Ukrainy, w okolicach Lwowa i Sambora. Część wygnanych świerżowian – nie mniej, jak 72 osoby – zdołała jednak wrócić do wsi, lecz została deportowana powtórnie w lutym 1946 r. [Pisuliński, 285, 397]. W roku następnym w ramach akcji „Wisła” Wojsko Polskie deportowało 9 osób narodowości ukraińskiej dnia 28 maja 1947 r. [Akcja „Wisła” 2012, 1037]. We wsi nie pozostał ani jeden mieszkaniec.

BIBLIOGRAFIA
I. Szczerba, Wtraczene seło – Swirżowa Ruśka, „Ukrajinśkyj Almanach 2000”, s. 306-309.

ZABYTKI UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z 2012 r.

CERKWISKO
Cerkwisko słabo zarysowane w terenie. Stała tu cerkiew pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, z 1894 r. Za nią znajdował się cmentarz. Rozebrana na budulec owczarni spółdzielni produkcyjnej w Jaworzu w I połowie lat 50. XX w. [Od Komańczy… 2012, 209]
Drugie cerkwisko, miejsce po cerkwi prawosławnej wzniesionej po drugiej stronie Wisłoki prawie naprzeciw greckokatolickiej, nie zostało jeszcze odnalezione.

Dokumentacja fotograficzna ukraińskich zabytków wsiŚWIERŻOWA RUSKAna Łemkowszczyźnie została wykonana latem 2012 r. w ramach projektu „Dokumentowanie Łemkowszczyzny” finansowanego przez Zjednoczenie Łemków Kanady.
Фотографічна документація українскьих архітектурних памяток села СВІРЖОВА РУСЬКА на Лемківщині здійснено улітку 2012 р. у рамках проєкту „Документування Лемківщини”, що фінансується Обєднанням лемків Канади.