Olchowiec

ВІЛЬХІВЕЦЬ (pol. Olchowiec) – do 1947 r. wieś ukraińska w powiecie krośnieńskim. W 1939 r. liczyła 520 mieszkańców, z czego 515 było Ukraińсami, a 5 Żydami [Kubijowycz, 40].

HISTORIA
WIEK XX
Wieś częściowo spalona podczas odwrotu Wehrmachtu na zachód jesienią 1944 r. Spłonęła wtedy podpalona celowo nowozbudowana niemiecka strażnica graniczna oraz zabudowania wiejskie. 18 grudnia 1944 r. kilka rodzin z Olchowca (przeważnie tych, którzy utracili dom) odjechało ze stacji w Sanoku transportem przesiedleńczym do Ukraińskiej SRR, a w połowie stycznia 1945 r. jeszcze 318 osób [Pisuliński 215], prawdopodobnie podstawowa część olchowian zmuszona do porzucenia wsi. Wg statystyki podziemia ukraińskiego wyjechało 61 rodzin, pozostało 19 [Pisuliński, 396].
Dnia 27 maja 1947 r. Wojsko Polskie deportowało z Olchowca 80 mieszkańców narodowości ukraińskiej; pozostało 35 Polaków i 31 Ukraińców [Akcja „Wisła”, 1038]. Figurująca w statystykach państwowych liczba 35 Polaków jest wynikiem strategii samoobrony przyjętej przez autochtonów, gdyż w Olchowcu nawet kilkadziesiąt lat później nie zamieszkiwał ani jeden mieszkaniec narodowości polskiej. Wg Saładiaka we wsi miało pozostać 18 rodzin ukraińskich [Saładiak, 89]. Ze wspomnień mieszkańców wynika, że pozostanie umożliwiły rzymskokatolickie metryki chrzcielne wystawione – za sowitą opłatą – przez proboszcza że Żmigrodu.

ZABYTKI UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z 2012 r.

CERKIEW
Świątynia pod wezwaniem św. Mikołaja, parafialna, zbudowana w 1934 r. [Saładiak, 89].

Odczytanie napisów cyrylickich na kamiennym murze wokół cerkwi wraz z ich fotografiami.

KAPLICZKI

KRZYŻE
Dwa pierwsze krzyże stoją po lewej stronie drogi do Wilszni. Na ostatnich 4 zdjęciach widoczny jest krzyż, który stoi obok cerkwi, po lewej stronie obok wejścia.

CMENTARZ parafialny

Dawna ZABUDOWA
[w uzupełnieniu]

Dokumentacja fotograficzna ukraińskich zabytków wsi OLCHOWIEC na Łemkowszczyźnie została wykonana latem 2012 r. w ramach projektu „Dokumentowanie Łemkowszczyzny” finansowanego przez Zjednoczenie Łemków Kanady.
Фотографічна документація українскьих архітектурних памяток села ВІЛЬХІВЕЦЬ на Лемківщині здійснено 2012 р. у рамках проєкту „Документування Лемківщини”, що фінансується Обєднанням лемків Канади.