ЖУЛИН (pol. Żulin) – do 1945 r. wieś ukraińska w powiecie chełmskim. W 1943 r. wieś zamieszkiwało 113 Ukraińców, 586 Polaków [APL, zespół 498, sygn. 139, k. 231].
HISTORIA
SGKP nie wymienia ludności rzymskokatolickiej [SGKP, 852]. Parafia prawosławna w Żulinie utrzymała się przez cały okres międzywojenny. Po wygnaniu Ukraińców w 1945 r. i przejściu reszty na rzymski katolicyzm pozostała we wsi tylko parafia rzymskokatolicka, utworzona w 1921 r.
Wieś nieobjęta deportacją pod kryptonimem akcja „Wisła” w 1947 r.: w okresie 15-20 lipca Wojsko Polskie, realizując rządową politykę eliminacji Ukraińców, wygnało z Żulina 17 obywateli polskich narodowości ukraińskiej (pozostało we wsi 365 osób) [Misiło 2013, 1021].
[cd. w opracowaniu]
DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z 28 lipca 2015 r.
CERKWISKO
Kapliczka oznaczająca miejsce, gdzie stała cerkiew.
Pierwsza wzmianka o cerkwi żulińskiej: 1477 r. Następna świątynia drewniana wzmiankowana jest w XVIII w.; „Cerkiew tutejsza, niewiadomej erekcyi, otrzymała w 1797 r. zatwierdzenie przez małżonków Krasińskich” [SGKP, 852]; spłonęła ok. 1905 r.
CERKIEW
W 1906 r. rząd rosyjski i mieszczanka z Petersburga Nadzieja Skuratowa ufundowali nową świątynię w miejsce tej, która spłonęła orientacyjnie w 1905 r. Od 1945 r. wykorzystywana do potrzeb kultu łacińskiego (tzw. kościół), kilkakrotnie remontowana. Zniszczono wtedy większość elementów wschodniochrześcijańskich.
CMENTARZ
KOMENTARZE
Wikipedia: błędna klasyfikacja cerkwi jako kościoła [dostęp: 12.08.2015]. Wielokrotne błędne stwierdzenia, że cerkiew to kościół, a także błędne stwierdzenie w historii miejscowości na stronie parafii rzymskokatolickiej w Żulinie o przynależności Ziemi Chełmskiej do państwa polskiego Mieszka I: [parafiazulin.pl; dostęp: 12.08.2015].
Ukraińskie nazwiska łacińskich proboszczów żulińskich: Semko, Lebiedowicz, Rusek, Klimek, Surowiec, Serafińcuk [wg: parafiazulin.pl].
Brak wzmianek o wsi w: Pisuliński 2009. Brak wzmianek w: Misiło 2013.
Nie jest znana ilość Ukraińców pośród 156 mężczyzn z Żulina rozstrzelanych przez Niemców w 1944 r.
BIBLIOGRAFIA