Dutrów

ДУТРІВ (pol. Dutrów) – do 1945 r. wieś ukraińska w powiecie tomaszowskim. W 1943 r. zamieszkiwało ją 144 Ukraińców, 360 Polaków [APL, GDL, zespół 498, sygn. 139, k. 391].

HISTORIA

Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1411 roku. [Niedźwiedź 2003, 114–115]. W czasie spisu powszechnego w 1921 roku na 350 mieszkańców narodowość ukraińską zadeklarowało 112 osób [Skorowidz…, t. IV, 109]. Decydujący wpływ na wcześniejsze wynarodowienie części dutrowian miał folwark szlachecki, gdzie zatrudnienie najczęściej wiązało się ze zmianą wyznania na rzymskokatolickie i polonizację.

MATERIAŁY

Відомі три особи, котрі загинули у 1944 р.: Комеда Афанасій, 8 р. – дитина; Комеда Іван, 5 р. – дитина; Комеда Марія, 29 р. – проф. невід.

[Ukrajinśki żertwy Chołmszczyzny… 2021, 237]

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Dutrów jest wsią o bizantyjsko-ruskim/ukraińskim rodowodzie cywilizacyjnym. Obecny stan zapomnienia czy odrzucenia jego niepolskiej przeszłości wynika z przemocy administracyjnej kościoła i państwa nad jej mieszkańcami tej wsi.

Ucisk polityczny wobec Ukraińców Chełmszczyzny wpłynął na to, że ukraińska kultura materialna zachowała się szczątkowo. Do ukraińskiej przeszłości należą tu:

  1. teren wsi,
  2. cerkwisko,
  3. cmentarz z nagrobkami zmarłych mieszkańców Rusinów/Ukraińców wyznania greckounickiego lub prawosławnego.

Wyniki monitoringu z 2021 roku.

CERKIEW

W Dutrowie stała cerkiew pod wezwaniem św. Archanioła Michała, o której pierwsze wiadomości pochodzą z 1700 roku. Przed 1775 roku wzniesiono nową cerkiew drewnianą, która została odremontowana przez nową parafię, prawosławną i powtórnie poświęcona w 1884 roku. Świątynia ta została zniszczona przez rząd RP i Kościół 25 czerwca 1938 roku [Słobodian 2005, 187].

Cerkwisko

Tymczasowy brak fotografii.

CMENTARZ

Obiekt znajduje się w przysiółku, nie ma dojazdu drogą utwardzoną, ok. 500 metrów od drogi głównej przez wieś. Historycznie sięga czasów greckounickich, ale czas założenia trudno dokładnie określić. Po narzuceniu wsi rosyjskiej parafii prawosławnej w 1875 roku użytkowany przez jej wiernych. Brak widocznych pochówków, w 1994 roku miały być widoczne mogiły ziemne [Kawałko 1994, 227].

BIBLIOGRAFIA