ХИЖОВИЧІ (pol. Chyżowice) – do 1945 r. wieś ukraińska w powiecie hrubieszowskim.

HISTORIA

W 1872 roku miejscowa parafia greckounicka liczyła 586 wiernych [Saładiak 1993, 346].

W okresie Generalnego Gubernatorstwa we wsi działała parafia Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej odwołującej się do tradycji ukraińskiego prawosławia kijowskiego. Miejscowe prawosławie zostało ostatecznie zniszczone przez ponowne objęcie Chełmszczyzny przez administrację RP i Kościoła w 1944 roku.

Przebieg i wyniki terroru AK, BCH w czasie wojny oraz powojennej RP przeciw Ukraińcom we wsi nie są znane. Obecnie we wsi nie mieszkają osoby uznające się za Ukraińców.

DOKUMENTY

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z 2021 roku.

CERKWISKO

Pierwsze informacje o świątyni wschodniej we wsi pochodzą z 1531 roku. Przed rokiem 1742 zbudowana została druga cerkiew, w 1871 trzecia, która według Słobodiana spłonęła w latach I wojny światowej, jednak istnieje dokument zgodnie z którym w 1923 roku władze państwowe zniszczyły cerkiew na drodze rozbiórki [Pelica 2010, 298]. W 1929 roku mieszkańcy zaczęli budować nową cerkiew, i ta w 1934 roku została zniszczona przez nieznane czynniki polskie inspirowane przez rząd lub kościół. W 1938 roku chyżowiczanie wobec prześladowań rządowych i kościelnych zaczęli budować już tylko dom modlitwy na działce Mykyty Morszona, ale we wrześniu zmuszeni byli go rozebrać [Słobodian 2005, 425].

KAPLICZKA

CMENTARZ

Na cmentarzu zachowały się nagrobki charakterystyczne dla stylistyki sepulklarnej prawosławia Cesarstwa Rosyjskiego. Do dziedzictwa ukraińskiego należą pochówki i nazwiska zmarłych.

Na nagrobkach nie ma napisów w języku ukraińskim. Ukraińcy pomimo przewagi liczebnej nie zdołali utworzyć na Chełmszczyźnie w XIX–XX wieku własnych organizacji gwarantujących m.in. wpływ na pisownię w sferze publicznej. Zatem ich nazwiska zapisywano w języku instytucji dominujących: rosyjską cyrylicą lub łacinką polską. Niżej odczytane nazwiska cyrylickie w pisowni pierwotnie rosyjskiej, które podano w wersji ukraińskiej i polskiej: Кузьминський/Kuźmiński, Злотка/Złotka, Панасевич/Panasiewicz, Пухтай/Puchtaj, Сасинюк/Sasyniuk, Василів/Wasylów, Антонюк/Antoniuk, Гзило/Gziło, Косоноцькй/Kosonocki, Швед/Szwed, Жилінський/Żyliński, Ящук/Jaszczuk, Приступа/Prystupa, Каньовський/Kaniowski, Злотко/Złotko, Опойда/Opojda, Гардіясь/Gardiaś [?], Ріоєня [?]/Rojenia [?].   

Nazwisk ukraińskich w pisowni polskiej nie ma.