Bohorodyca, Brodzica*

БОГОРОДИЦЯ (pol. Brodzica) – do 1945 r. wieś ukraińska w powiecie hrubieszowskim. W 1943 r. zamieszkiwało ją 437 Ukraińców, 42 Polaków [APL, GDL, zespół 498, sygn. 139, k. 363].

HISTORIA

DOKUMENTY

KOMENTARZE

W literaturze brak danych o deportacjach Ukraińców w latach 1944-1947.

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z 2021 roku.

CERKWISKO

Miejsce po świątyni Niepokalanego Poczęcia NMP, zniszczonej przez rząd RP w 6 lipca 1938 roku. Nie ma informacji o tym, czy przed 1806 rokiem w Bohorodycy stała cerkiew, wiadomo tylko, że w tym roku została tu przeniesiona greckounicka cerkiew drewniana z Hrubieszowa, jedyna poświadczona źródłowo [Słobodian 2005, 99-100].

CMENTARZ

Na cmentarzu zachowały się w bardzo złym stanie nieliczne nagrobki charakterystyczne dla stylistyki sepulklarnej prawosławia Cesarstwa Rosyjskiego. Do dziedzictwa ukraińskiego należą tu pochówki i nazwiska zmarłych. Przed II wojną światową cmentarz obfitował w nagrobki kamienne i krzyże drewniane [Kawałko 1994, 69] , niemal wszystkie zostały zniszczone po 1945 roku. Na nagrobkach nie ma napisów w języku ukraińskim. Ukraińcy pomimo przewagi liczebnej nie zdołali utworzyć na Chełmszczyźnie w XIX–XX wieku własnych organizacji gwarantujących m.in. wpływ na pisownię w sferze publicznej. Zatem ich nazwiska zapisywano w języku instytucji dominujących: rosyjską cyrylicą lub łacinką polską. Niżej odczytane nazwiska cyrylickie w pisowni pierwotnie rosyjskiej, które podano w wersji ukraińskiej i polskiej: Іван Александрівський/Iwan Aleksandrowski, Марія Демчук/Maria Demczuk, Роман Демчук/Roman Demczuk.

KRZYŻE

Przedstawione tu krzyże stoją prawdopodobnie na miejscu wcześniejszych, być może XIX-wiecznych.

Upamiętnienie I

Krzyż dziękczynny ku czci cara rosyjskiego, nie należy do ukraińskiego dziedzictwa wsi, jednak zaistniał w jej środowisku historycznym.

Upamiętnienie II

Symboliczne upamiętnienie z płytą epitafijną, nie należy wprost do ukraińskiego dziedzictwa wsi. Na płycie wymienione ukraińskie nazwiska: Kotowicz, Symczuk, Waszczuk. Ich przodkowie należeli do ruskiej społeczności Bohorodycy.