БІЛГОРАЙ (pol. Biłgoraj) – miasto w powiecie biłgorajskim. W 1943 r. zamieszkiwało je 213 Ukraińców, 4289 Polaków, 233 Niemców, 9 Rosjan, 2 osoby innych narodowości [APL, zespół 498, sygn. 139, k. 151].

HISTORIA

Brak danych o deportacji Ukraińców do Ukraińskiej SRR w latach 1945–1946, a także o akcji „Wisła” z 1947 r.

CERKIEW

Pierwsza cerkiew w Biłgoraju wzniesiona została w 1617 roku. Uległa ruinie w połowie XVIII wieku. W latach 1790-1793 zbudowana została cerkiew murowana. Fundatorami byli miejscowi wierni i dziedzic Jan Zanewycz. W 1919 roku zagarnięta przez Kościół rzymskokatolicki. W 1988 roku dobudowane zostały niskie nawy boczne [Słobodian 2005, 97].

CMENTARZ

Na cmentarzu zachowały się nagrobki charakterystyczne dla stylistyki sepulklarnej prawosławia Cesarstwa Rosyjskiego. Ukraińskie nazwiska widnieją na kilku nagrobkach, są to: Дементієнко/Dementijenko, Рішетилович/Riszetyłowycz, Маркевич/Markewycz, Левчанський/Łewczański, Гоздецьий/Hozdecki, Максимович/Maksymowycz. Pozostałe nazwiska są rosyjskie.

Na grobach z napisami łacińskimi do nazwisk etymologicznie i morfologicznie ukraińskich należą m.in.: Saweczko, Dziduch, Czerepak, Hałan, Śnieżko, Stebelski, Zańko, Blicharz, Stec, Iwańćzyk, Samoszczuk, Malczenko, Fedak, Szeptuch, Waleczko, Dytyło, Soroka, Oleszko, Terejko i inne.

KOMENTARZ

W cerkwi, po lewej stronie przedsionka, na tablicy informacyjnej zawarto nieprawdziwe sformułowanie o istnieniu w XIX wielu na terenach biłgorajskich polskiej ludności unickiej. Ludności takiej nie było. Chodzi o ludność wywodzącą się z prawosławnego chrześcijaństwa kijowskiego, w XIX wieku będącą wyznania nie łacińskiego, a greckokatolickiego/unickiego, posługującą się językiem ukraińskim i należącą kulturowo do Europy wschodniej.