ТЕРАТИН (pol. Teratyn) – do 1945 r. wieś ukraińska w powiecie hrubieszowskim. W 1943 r. wieś zamieszkiwało  512 Ukraińców, 23 Polaków; na kolonii: 219 Ukraińców, 11 Polaków [APL, zespół 498, sygn. 139, k. 395].

WSPOMNIENIA

Fragment relacji Hałyny Zacharczuk o mordzie na Ukraińcach z Teratyna

[…] 8 marca 1945 r. podczas przesiedlenia mieszkańców naszej wsi do USRR miała miejsce straszna tragedia. Kolumna wozów z przesiedleńcami, składająca się z 13 osób, podążała 12 załadowanymi majątkiem podwodami w kierunku stacji Chełm. Niedaleko wsi Białopole zatrzymali ją bandyci i zawrócili do lasu. Majątek zrabowali, a ludzi żywcem spalili. Wśród zamordowanych znajdowali się z mojej rodziny Mykoła Maksymowycz Pawluk, Serhij Łentijowycz Łytwynczuk. […]

Źródło: H. Zacharczuk, s. Teratyn, w: Deportaciji…, t. 3: Spohady, Lwiw 2002, s. 229.

Fragment życiorysu Ukraińca księdza Wasyla Martysza zamordowanego przez członków oddziału NSZ pod dowództwem Zbigniewa Góry „Jacka”

W tym dniu w swoim domu w Teratynie przebywał tylko 71-letni ksiądz Bazyli oraz jego najmłodsza córka Helena Guzowa z czteroletnią córką. […] W nocy […] do domu o., Martysza przez okno wdarli się ludzie, którzy krzyczeli: „Gdzie złoto, pieniądze!”, a następnie zaczęli bić księdza. Kiedy tracił przytomność, polewali jego ciało wodą i bili dalej. Następnie wepchnęli płaczące dziecko na strych, a później zbili dotkliwie córkę księdza, Jej ojciec po czterech godzinach katowania został zabity strzałem z pistoletu.

K. Mazurek, Życie i działalność księdza Bazylego Martysza, Warszawa 2009, mps., cyt. za: M. Zajączkowski, Pod znakiem króla Daniela. OUN-B i UPA na Lubelszczyźnie 1944–1950, Lublin-Warszawa 2016, s. 167.

HISTORIA

Brak danych o deportacji mieszkańców Ukraińców do Ukraińskiej SRR w latach 1945–1946 i o deportacji o kryptonimie „Wisła” w 1947 r.

KOMENTARZE

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

Wyniki monitoringu z

CERKIEW

no images were found

KAPLICZKI

no images were found

KRZYŻE

no images were found

CMENTARZ

no images were found

ZABUDOWA

no images were found

BIBLIOGRAFIA