РОЖАНКА (pol. Różanka) – do 1945 r. wieś ukraińska w powiecie włodawskim. W 1943 r. wieś zamieszkiwało 535 Ukraińców, 512 Polaków [APL, zespół 498, sygn. 139, k. 291].

HISTORIA
Różanka w latach 1506-1918 była wsią ruską (ukraińską). Lokował ją ruski książę Andrzej Michajłowicz Hołownia. W XVII w. utraciła prawa miejskie. W I połowie XVI w. Różankę objął ruski ród Pociejów (m.in. tu w 1541 r. urodził się Adam Hipacy Pociej, kasztelan brzeski, późniejszy biskup unicki, od 1599 r. metropolita kijowski). Pociejowie władali dobrami różańskimi do 1749 r. W 1730 kiedy zmarł najsławniejszy z Pociejów, Ludwik Konstanty Pociej, podskarbi litewski, hetman wielki litewski, wojewoda wileński (był właścicielem m.in. Włodawy i 11 wsi; Terespola z 11 wsiami; inicjator budowy na początku XVIII w. wielkiego zespołu pałacowego; znany jako tęgi opijus).

WIEK XX
W czasie akcji „Wisła” Wojsko Polskie wygnało ze wsi 84 mieszkańców narodowości ukraińskiej [Misiło 2013, 1028].

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Fotografie wykonano na początku maja 2011 r.

CERKWISKO
Miejsce po cerkwi murowanej, zbudowanej w latach 1845-1846, rozebranej przez władze państwowe II Rzeczypospolitej i kościoła rzymskokatolickiego w 1929 r., znajduje się w części północno-wschodniej Różanki (niedaleko skarpy nad Bugiem), na terenie prywatnego ogrodu. Miejsce utrwalone na zdjęciu wskazał właściciel działki.

KAPLICA cmentarna
Na wyraźnie podzielonym na część dawną i nową (greckokatolicka/prawosławną i rzymskokatolicka, ruską i polską) cmentarzu różańskim pośrodku części dawnej stoi ruina kaplicy. Być może służyła jako cerkiew po zrujnowaniu cerkwi w Różance w 1929 r.