ОСТРІВ (pol. Ostrów) – do 1947 r. wieś ukraińsko-polska w powiecie przemyskim. W 1939 r. zamieszkiwało ją 1490 osób: 430 Ukraińców, 50 Żydów, 130 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików i 800 Polaków [Kubijowycz, 56].

DOKUMENTY

Fragment relacji M. Moczyły o mordzie na Ukraińcach w Ostrowie dokonanym przez polskich sąsiadów

[…] Nasi rodzice z dwoma młodszymi synami mieszkali we wsi Ostrów koło Przemyśla. W kwietniu 1945 roku miejscowi Polacy-szowiniści napadli w nocy na dom rodziców i wszystkich rozstrzelali. Mnie i dwóch moich sióstr nie było wtedy w domu i dlatego zostaliśmy żywi. Gdy napastnicy wyłamywali okna i drzwi, nasi najbliżsi schowali się na strychu. Stamtąd krzyczeli o pomoc. Ten krzyk i strzały z automatów ostrzegły jeszcze 5 ukraińskich rodzin, które zdążyły schować się w ogrodach, a czekała je taka sama śmierć. Seriami za automatów w tę tragiczną noc [polscy szowiniści] zabili Iwana Fedkowycza Moczyłę (ur. w 1878 r.), który był moim ojcem, moją matkę Kateryna Moczyło (ur. w 1888 r.) i dwóch braci – Wołodymyra (ur. w 1929 r.) i Petra (ur. w 1932 r.). […]

Źródło: M. Moczyło, s. Ostriw, w: Deportaciji…, t. 3: Spohady, Lwiw 2002, s. 93.

DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ

CERKIEW
Dawna cerkiew drewniana pod wezwaniem Zaśnięcia NMP istniała jeszcze w latach 70. XIX w. Schematyzm z 1879 r. zauważa, że była „w stanie lichym” [Schematyzm 1879, 62]. Na jej miejscu w 1884 r. zbudowana została nowa świątynia. Zniszczona po deportacjach ludności ukraińskiej w nieznanych okolicznościach zapewne w latach 50. XX w. z inicjatywy miejscowej administracji polskiej.

STAN ZABYTKÓW UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z 31 marca 2015 r.

CERKWISKO

KAPLICZKA

CMENTARZ
Na tablicach nagrobkowych obecne są jednoznacznie ukraińskie nazwiska m.in. takie jak: Birecki, Błahuciak, Chomka, Drobeńko, Dybko, Fedak, Fietko, Hadło, Hrybik, Iwanczuk, Jaroszko, Koczenasz, Kozak, Kuchareczko, Kustra, Małysz, Metyk, Patko, Sulipa, Telefanko, Wasiewicz. Świadczą one o tym, że bez względu na dzisiejszą samoidentyfikacje narodową ich następców, w przeszłości były ona nazwiskami osób o rodowodzie ruskim/ukraińskim.