МАНАСТИРЕЦЬ (pol. Manasterzec) – przed 1947 r. wieś ukraińska w powiecie leskim. W 1939 r. liczyła 1720 mieszkańców: 1410 Ukraińców, 230 Polaków, 30 ukraińskojęzycznych rzymskich katolików, 50 Żydów [Kubijowycz, 43].
HISTORIA
Do 2006 r. w języku polskim nosiła nazwę Monasterzec, która nie odpowiadała historycznej nazwie ukształtowanej w języku ukraińskim jako Manasterzec (od słowa manastyr, czyli klasztor).
[cd. w opracowaniu]
DOKUMENTY
Wyciąg o 4 zamordowanych Ukraińcach z Monasterca ze sporządzonego przez referenta OUN „Sławka” spisu ofiar mordów formacji zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej w rejonie V nadrejonu „Chłodny Jar” w I Okręgu Kraju Zakerzońskiego
Spis zamordowanych przez bandy polsko-bolszewickie
od przejścia frontu do 31 XII 1946 roku
[…] 14. Sowirko Julijan – lat 28, z Monasterca, zastrzelony pod koniec grudnia 1945 roku przez polsko-bolszewickich ludożerców;
- Kazio Wołodymyr – ur. w 1921 roku, z Monasterca, zastrzelony pod koniec grudnia 1945 roku przez polsko-bolszewickich ludożerców;
- Skrypoczka Petro – lat 42, z Monasterca, zastrzelony 23.4.1945 roku przez bolszewików;
- Gerbisz Iwan – lat 56, z Monasterca, zamordowany (oko wybite, jedna ręka złamana) w grudniu 1944 roku przez bolszewików;
Postój, 27.3.1947 rok „Sławko”
Oryginał, rękopis. AIPN Rz 072/1, t. 23, Spys pomordowanych wid perechodu frontu do 31 XII 46 r. czerez polśko-bolszewyćki bandy, k. 208.
DZIEDZICTWO UKRAIŃSKIEJ KULTURY MATERIALNEJ
Wyniki monitoringu z czerwca 2009 r.
CERKIEW
PLEBANIA greckokatolicka
Parochami i administratorami manasterskiej parafii greckokatolickiej w latach 1828-1939 byli następujący księża: Onufrij Dobriański ([1828] – do 1838); Teofil Jamiński (1839-1875, zmarł w Manastercu); Ołeksander Sembratowicz (1875-1876, administrator); Mychajło Jasenycki (1876-1900); Mykoła Dobrianski (1900-1901, administrator); Seweryn Dobrianski (1901-1925); przez pewien okres w 1926 r. parafia była nieobsadzona; Roman Isajczyk (1926-1931?); Ołeksander Steranka (1931-?). Znani są wikariusze: Mykoła Dobriański (1896-1898), Josyf Dobriański (1914-1920) [Błażejowski, 326].
CMENTARZ przycerkiewny
KAPLICA grobowiec
Pochodząca z Manastyrca Lubomira Dobriańska pozostawiła następujące informacje na temat kaplicy grobowcowej na cmentarzu w Manastyrcu: „Na cmentarzu znajduje się wielki grobowiec mojego dziadka i babci, zbudowany przez pana Pełechowicza na zamówienie dziadkowego syna, a mojego wujka, radce sądowego Myrona Jasienickiego, który tam że zaplanował sobie spocząć razem ze swoją żoną, ale w 1939 r. oboje staruszków wywieźli na Sybir, gdzie zmarli w nędzy” [Spomyny pro żyttia ta duszpastyrśku praciu otcia szambełana Wołodymyra Hajdukewycza ta joho rodynu, uporiadnyk s. Olha Hajdukewycz CzSWW, Horłyci 2005, s. 15].
CMENTARZ